İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkezi Hapishaneler Komisyonu Şanlıurfa Şubesi, 19 Aralık Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü kapsamında Şanlıurfa’da bir basın açıklaması düzenledi.
İHD Şanlıurfa Şubesi binasında yapılan basına açıklamasını İHD Şanlıurfa Şube Eş Başkanı Songül Arpa okudu.
Arpa, 19 Aralık 2000 tarihinde F Tipi Cezaevlerine geçiş ve ağır tecrit koşullarını protesto eden mahpuslara yönelik 20 cezaevinde eş zamanlı operasyon düzenlendiğini hatırlatarak, yaşananların aradan geçen 25 yıla rağmen aydınlatılmadığını dile getirdi. Arpa’nın açıklamasında öne çıkan başlıklar şu şekilde:
ARPA: 19 ARALIK KATLİAMINI UNUTMADIK, UNUTTURMAYACAĞIZ!
"9 Aralık Katliamını Unutmadık, Unutturmayacağız! İnsan Hakları Derneği, 16-17 Kasım 2002 yılındaki Genel Kurulunda 19 Aralık Gününü ‘Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü’olarak ilan etmiştir. 25 yıl önce 19 Aralık’ta ağır tecrit koşullarını dayatan F Tipi Hapishanelerini protesto etmek amacıyla açlık grevinde olan mahpuslara yönelik 20 hapishanede eş zamanlı bir operasyon başlatılmıştı.
“MAHPUSLAR AĞIR İŞKENCE VE TECRİT UYGULAMALARINA MARUZ BIRAKILDI”
3 gün süren ve televizyonlarda canlı yayında gösterilen bu operasyonda 30 mahpus ve 2 kamu görevlisi olmak üzere 32 kişi yaşamını yitirmiş ve 300’e yakın mahpus ise yaralanmıştır. Katliamı protesto etmek isteyen yurttaşlardan 2 bin 145 kişi gözaltına alınmış ve 58 kişi ise tutuklanmıştı. Katliamdan sağ kurtulan mahpuslar ağır işkence ve tecrit uygulamalarına maruz bırakılmış ve mahpuslar hakkında birçok dava da açılmıştır.
“DEVLET İHLALLERİN BİZZAT SORUMLUSU OLMUŞTUR”
Kimyasal gazların kullanıldığı ve dehşetin yaşatıldığı bu operasyonun emrini veren sorumlular ile operasyon sırasında görevli fail kamu görevlileri hakkında açılan davalarda ise etkin bir yargı süreci işletilmemiştir. Operasyonda kullanılan kimyasal gazların niteliğinin araştırılması talepleri ise sonuçsuz kalmıştır. Söz konusu olayda insan yaşamını korumakla mükellef olan devlet, bu yükümlülüğünü yerine getirmediği gibi ihlallerin bizzat sorumlusu olmuştur.
“FAİLLER HAK ETTİKLERİ CEZALARI ALANA DEK MÜCADELEMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ”
19 Aralık katliamı faillerinin yargılandığı davalardan biri 17 Kasım 2025 tarihinde Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülmüştür. Söz konusu yargılamada mahkeme heyeti tarafından olağanüstü dava zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle sanıklar hakkında ayrı ayrı düşme kararı verilmiştir. Birçok toplumsal davada olduğu gibi 19 Aralık katliamı davasında da zamanaşımı kararı ile cezasızlık politikası sürdürülmüştür. Söz konusu kararı kabul edilemez buluyor ve katliamda sorumluluğu bulunan failler hak ettikleri cezaları alana dek mücadelemizi sürdüreceğimizi buradan bir kez daha bildiriyoruz.
“YENİ TECRİT SİSTEMİ FİZİKSEL VE ZİHİNSEL TAHRİBAT YARATIYOR”
19 Aralık katliamından bugüne tecrit sistemi daha da ağırlaştırıldığı gibi tüm hapishanelerde hak ihlalleri artarak devam etmektedir. Toplum üzerinde zor kullanma aygıtı haline dönüşen hapsetme sisteminde yeni tip hapishaneler ile bugün tecrit sistemi insanın hem fiziksel hem de zihinsel bütünlüğü üzerinde büyük bir tahribat meydana getirmektedir.
“AÇLIK GREVİ EYLEMİ GERÇEKLEŞTİREN MAHPUSLARI TAKİP EDİYORUZ”
F Tipi Hapishanelerinin yanı sıra özellikle yeni açılan Yüksek Güvenlikli, S Tipi ve Y Tipi Hapishaneler ile yeni bir infaz sistemine geçilmiş; bu tip hapishanelerde tutulan mahpuslar ağır izolasyon yöntemlerine maruz bırakılmaktadır. Birçok mahpus şu anda “Kuyu Tipi” olarak adlandırılan hapishanelerde yaşadıkları tecrit ve izolasyon uygulamalarının ortadan kaldırılması, sevk taleplerinin karşılanması ile diğer hak ihlallerine karşı açlık grevi eylemi sürdürmektedir. Derneğimiz tarafından açlık grevi eylemi gerçekleştiren mahpusların durumu da takip edilmektedir.
İHD MERKEZİ HAPİSHANELER KOMİSYONU TALEPLERİ:
19 Aralık Katliamının yıldönümü vesilesiyle;
* Katliamın yaşanmasında sorumluluğu olan tüm faillerin yargılanması ve adaletin sağlanmasını,
* Ağır tecrit ve izolasyon uygulamalarına son verilerek F Tipi, Yüksek Güvenlikli, S Tipi ve Y Tipi Hapishanelerin kapatılmasını,
* Mahpusların tahliyelerini hukuka aykırı biçimde engelleyen ve keyfi uygulamalarıyla ciddi hak ihlallerine yol açan İdare ve Gözlem Kurullarının kaldırılmasını,
* İşkence ve kötü muamele uygulamalarına derhal son verilmesini; bu iddialara ilişkin olarak yalnızca soruşturma açılmakla yetinilmeyip, İstanbul Protokolü’nde öngörülen ilke ve standartlara uygun biçimde bağımsız ve tarafsız, hızlı ve etkili soruşturmalar yürütülmesini cezasızlığa yol açılmayacak bir şekilde sorumluların tespit edilerek hesap vermelerinin sağlanmasını,
* Mahpusların adil yargılanma, sağlık hizmetlerine erişim, yeterli beslenme, hijyen koşullarına, kültürel ve sosyal haklara, avukatları ve aileleriyle görüşebilme haklarına erişiminin ayrımsız bir şekilde sağlanmasını,
* Yaşam hakkının korunmasını; ölümlerin önlenmesini,
* Hapishanede yaşamını idame ettiremeyecek ağır hasta, engelli ve ileri yaşta olan mahpuslar başta olmak üzere bütün hasta mahpusların tahliyelerinin sağlanmasını talep ediyoruz. İnsan hakları savunucuları olarak 19 Aralık Katliamının unutmayacağımızı ve hapishanelerdeki tüm hak ihlallerine karşı duracağımızı, mahpusların insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşaması için mücadeleye devam edeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.”
0 Yorum